La Dalat từng vang danh một thời tại Việt Nam

Từ năm 1970 cho đến ngày giải phóng miền Nam, Công ty Xe hơi Sài Gòn đã sản xuất hơn 5000 chiếc xe hơi dân dụng La Dalat với mức độ nội địa hóa lên đến 40%.

Việt Nam từng chủ động sản xuất được 40% chiếc La Dalat ngay từ những năm 1970

Vào năm 1936, hãng chế tạo xe của Pháp Citroën đã xây dựng  xưởng sản xuất đầu tiên ở Đông Dương với trụ sở ban đầu tại đường Lê Lợi - Nguyễn Huệ, nay là Caféteria Rex ở Sài Gòn. Đến thời kỳ Việt Nam Cộng hòa, xưởng sản xuất được dời đi và đổi tên thành Công ty Xe hơi Citroën, sau là Công ty Xe hơi Saigon. 

Trụ sở Công ty Xe hơi Saigon (viết theo kiểu đọc của phương Tây)

Sau chiến tranh thế giới thứ 2, để đáp ứng nhu cầu về phương tiện đi lại của người dân Pháp, hãng Citroën đã cho ra mắt thị trường chiếc xe 2CV. Sau đó hãng còn tiếp tục cho xuất xưởng loại xe Citroën Dyane 6 và Méhari vào cuối thập niên 50, đầu thập niên 60. Mẫu xe Citroën La Dalat sản xuất tại Việt Nam được trên kiểu Citroën Méhari. 

Vào giữa thập niên 60, trước sự bùng nổ loại xe gắn máy 2 bánh: Honda, Yamaha, Suzuki, Kawasaki, Bridgestone.... hay các loại ô tô Toyota, Mitsubishi, Mazda, Nissan, Daihatsu… đến từ Nhật Bản, hãng Citroën đã quyết định tung ra thị trường mẫu xe thực dụng và rẻ tiền mang tên là La Dalat.

Năm 1969, Citroën mua bản quyền thiết kế từ chiếc Baby Brousse của công ty Ateliers et Forges de l’Ebrié.

Một quảng cáo của Công ty Xe hơi Citroën tại Sài Gòn

Ngay sau đó, các kỹ sư của Société Automobile d’Extrême-Orient đã bắt tay vào sản xuất và lắp ráp ngay tại Việt Nam. Chiếc xe tuy không sang trọng và mạnh như xe Mỹ, nhưng giá thành và chất lượng ăn đứt tất cả các loại xe của Nhật.

La Dalat ra đời với 4 phiên bản khác nhau, loại 4 chỗ ngồi hoặc 2 chỗ ngồi với thùng chở hàng.  Phần máy và hệ thống tay lái, bộ nhún, bộ thắng của xe là nhập cảng từ Pháp còn các bộ phận như đèn, ghế nệm, kén báo hiệu, dàn đồng đóng bằng tôn, mui xe bằng lá thép uốn hoặc vải là được sản xuất ngay tại Sài Gòn.

Một chiếc La Dalat trên đường phố Sài Gòn trước 1975

Tuy dựa theo khuôn mẫu của Baby Brousse, nhưng La Dalat đã cải tiến phù hợp để có thể sản xuất hàng loạt.

Vào năm 1970, khi lần đầu tiên tung ra thị trường, tỷ lệ bộ phận nhập so với bộ phận nội địa là 75/25, đến năm 1975 tỷ lệ này là 60/40.

Một số mẫu xe La Dalat vào những năm 1970

Ước tính từ năm 1970 cho đến 30/4/1975, Công ty Xe hơi Sài Gòn đã sản xuất hơn 5000 chiếc La Dalat, tức là hơn 1000 chiếc mỗi năm.

 Động cơ của La Dalat

Chiếc xe này trang bị động cơ 4 thì, 602 phân khối, 2 xi-lanh đối ở 2 đầu nằm dẹp (flat twin), hộp số gồm 4 số tay, chuyền động ở trục bánh trước. Chiếc xe có chiều dài, rộng, cao lần lượt là  3,5 m; 1,53 m; 1,54 m và có trọng lượng khoảng từ 480-590 kg tùy theo kiểu. 

 Một chiếc xe La Dalat được tân trang tại Sài Gòn hiện nay

La Dalat được đánh giá là chiếc xe ít tốn nhiên liệu, dễ sửa chữa, dễ thay thế các bộ phận khi hỏng hóc. Ngoài ra cánh cửa, kính xe đều là những bộ phận có thể "tự chế", dễ làm hơn các loại xe Nhật và rẻ tiền. Các bộ phận rời có giá cả phải chăng vì chúng được chế tạo tại Việt Nam.

La Dalat cổ bên những chiếc xe hơi hiện đại

Vốn có nguồn gốc Pháp nhưng La Dalat đã để lại dấu ấn mang tên Việt Nam. Với thành công bất ngờ của Công ty Xe hơi Sài Gòn,  vào năm 1973, Citroën đã sang Việt Nam lấy 3 chiếc La Dalat về Pháp để phân tích thiết kế, từ đó cho ra đời kiểu khung xe dễ sản xuất mà không mất nhiều thời gian đầu tư công nghệ như chiếc Baby Brousse mui trần thế hệ thứ hai hay chiếc FAF.

Nguồn: BizLIVE