Chọn hệ dẫn động 4 bánh 4WD hay AWD cho xe của bạn?
Nhiều người thường nghĩ thuật ngữ hai hệ dẫn động "dẫn động 4 bánh" (4WD) và "dẫn động 4 bánh toàn thời gian" (AWD) không có gì khác nhau. Thế nhưng, thực tế, đây lại là hai hệ dẫn động sở hữu rất ít điểm chung.
Hệ dẫn động 4 bánh 4WD và AWD ít có điểm chung
Hệ dẫn động 4 bánh 4WD
Hệ dẫn động 4 bánh 4WD được biết đến với cái tên "four by four" hay 4x4 trên xe địa hình và nó có nhiều phiên bản khác nhau.
Ở hệ dẫn động 4 bánh 4WD truyền thống, công suất được truyền đi từ hộp số tới bộ phận có tên hộp truyền động hay hộp số phụ. Bộ phận trung gian này có trách nhiệm phân phối lực kéo giữa cầu trước và sau sao cho mô-men xoắn tới mỗi bánh xe đạt mức tối đa. Mô-men xoắn phải đủ lớn để có thể kéo cả một đoàn quân hoặc đưa chiếc xe nặng hàng tấn vượt qua đống đá lớn.
Tuy nhiên công nghệ dẫn động 4 bánh 4WD truyền thống vẫn có một vài vấn đề mặc dù được thừa hưởng những ưu điểm tích lũy từ các thế hệ trước. Cụ thể, khi hộp truyền động phân phối công suất đều tới 2 trục, các bánh xe chắc chắn sẽ quay cùng tốc độ. Điều đó gây khó khăn cho xe trong một vài tình huống như rẽ lái. Bánh bên trong của xe theo hướng rẽ phải không di chuyển chậm hơn bánh bên ngoài để tạo nên một quỹ đạo cong vì thế xe dễ mất kiểm soát độ bám đường và trượt một cách tự do.
Ở hệ dẫn động 4 bánh 4WD hiện đại đã khắc phục được tình trạng đó. Một số hệ thống yêu cầu người lái phải kích hoạt trước khi đi vào hoạt động. Hệ thống có thể được kích hoạt bằng điện tử hoặc nút bấm ngay cạnh giá đỡ cốc trên xe. Như vậy, người lái có thể chủ động sử dụng chế độ dẫn động 4WD ở tốc độ thấp trên mặt đường tuyết hoặc bùn lầy.
Đối với một số hệ thống 4WD tinh tế hơn đã được kích hoạt bằng nút bấm và công tắc lựa chọn cùng với những thiết lập khác chứ không đơn thuần chỉ là cần gạt tắt/mở. Hệ thống thông thường có 2 chế độ 4WD khác nhau. Khi ở chế độ “High” có tác dụng phân phối công suất thấp hơn và cho phép độ trượt giới hạn giữa hai bánh xe trong cùng một trục khi di chuyển. Trường hợp này giống như bạn khóa bánh xe bên trong lại như một điểm cố định. Xe sẽ xoay quanh điểm cố định đó khi vào cua. Tuy nhiên, đối với chế độ này, tốc độ khuyến cáo chỉ dừng ở mức dưới 60 dặm/h, tương đương 96 km/h. Khi chuyển sang chế độ “Low”, hệ thống cũng hoạt động tương tự chế độ “High” nhưng độ trượt giới hạn được nới thêm.
Hệ dẫn động 4 bánh 4WD đã được kiểm nghiệm về tính hiệu quả với một số ưu điểm như bám đường tốt nhất trong điều kiện đường địa hình phức tạp, tắt tùy ý để giảm mức tiêu thụ nhiên liệu ở điều kiện mặt đường ít phức tạp hơn.
Còn nhược điểm của nó là tăng trọng lượng và độ phức tạp cho xe, không thể sử dụng trong tất cả các điều kiện mặt đường và đắt tiền hơn so với hệ dẫn động 2 bánh.
Hệ dẫn động 4 bánh toàn thời gian AWD
Là sự cải tiến mới hơn, hệ dẫn động 4 bánh toàn thời gian AWD do đó cũng phức tạp hơn so với hệ dẫn động 4 bánh 4WD. Hệ thống AWD xuất hiện ở hầu hết các siêu xe đình đám như Audi R8 cho tới dòng crossover và SUV thân thuộc như Volvo XC90. Sự khác nhau lớn nhất giữa hệ dẫn động 4 bánh 4WD và 4 bánh toàn thời gian AWD chính là thời gian tác động lên xe. Theo đó, hệ thống AWD sẽ tác động lên xe ở mọi thời điểm thay vì ngắt quãng như 4WD.
Volvo CX90 là mẫu xe gia đình sớm được trang bị hệ dẫn động AWD.
Hệ thống AWD cũng có 2 loại là cơ khí và điện tử. Phương thức hoạt động thông dụng nhất của hệ thống AWD cơ khí là dựa trên 3 khóa vi sai. Một khóa vi sai ngay ở hộp số, một chi tiết kỹ thuật thần kì có thể phân phối một cách không đồng đều mô-men xoắn từ cơ cấu truyền động tới các bánh hoặc hai trục của xe.
Hệ thống AWD khi làm việc sẽ truyền mô-men xoắn tới các bánh xe với hiệu quả bám đường cao nhất bằng cách phân phối công suất giữa trục trước/sau và giữa hai bánh khác nhau thông qua bộ vi sai trước/sau. Điều này rất hữu dụng trong điều kiện đường trơn trượt khi hai bánh khác nhau trong cùng một trục có độ bám đường khác nhau ở những thời điểm không giống nhau. Mercedes-Benz E63 AMG là một ví dụ hoàn hảo. Phiên bản AWD của Mercedes-Benz E63 AMG hiện giờ chỉ còn ở thị trường Mỹ vì sở hữu công suất quá lớn, có thể áp đảo lực bám đường của chỉ hai bánh sau chiếc xe.
Những mẫu sedan tính năng cao được trang bị AWD như Mercedes-Benz E63 AMG
giờ chỉ còn được bán ở Mỹ
So với 4WD, hệ thống AWD không hoàn toàn thiết thực và không giúp xe kiểm soát độ bám đường tốt ở chế độ di chuyển địa hình với tốc độ cực thấp. Ngoài ra nó còn tăng mức nhiên liệu tiêu thụ, tăng trọng lượng cũng như độ phức tạp của xe và không thực sự tốt ở điều kiện địa hình quá hiểm trở.
Tất nhiên, hệ thống AWD cũng có một vài ưu điểm không thể phủ nhận. Cụ thể là cung cấp độ bám đường lớn hơn, tăng khả năng điều khiển xe trong mọi điều kiện mặt đường, cho khả năng lái thể thao và độ bám đường lớn hơn trong phạm vi rộng các loại xe và hoạt động toàn thời gian.
Chọn hệ dẫn động nào?
Với những ưu, nhược điểm nêu trên, việc quyết định lựa chọn hệ thống dẫn động 4 bánh nào phụ thuộc vào việc bạn cần cho mục đích gì. Nếu bạn có ý định sử dụng xe để đi off-road thường xuyên, 4WD là lựa chọn tốt nhất. Nếu bạn chỉ thường xuyên sử dụng xe để di chuyển hàng ngày thì AWD là lựa chọn có lí hơn.
Land Rover làm nên tên tuổi với những mẫu xe dẫn động 4 bánh như Defender.
Trong thời tiết lạnh, sẽ thật tốt nếu xe của bạn có hệ thống AWD hiện đại. Hệ thống có thể đáp ứng ngay tức thì mà không cần người lái phải gạt một công tắc lựa chọn chế độ nào. Thêm vào đó, hầu hết các phương tiện được trang bị AWD sẽ có tỉ lệ phân phối trọng lượng hợp lí hơn, khiến lực bám đường cũng nhờ đó sẽ tốt hơn.
Trong thực tế đã có nhiều tài xế không cần đến hệ thống dẫn động 4 bánh toàn thời gian lắm. Ví dụ những người sống trong một khu vực có đường sá thuận lợi và mùa đông không quá khắc nghiệt. Trừ khi bạn lái xe như người trên trời rơi xuống ngay cả khi điều kiện đường sá rất thuận lợi thì khi đó hệ dẫn động AWD mới cần thiết.
Nguồn: Autopro
