Công nghệ xe "xanh" tại Việt Nam
Hiện nay, chính phủ nhiều nước đã có những chính sách ưu đãi cho xe xanh, nhằm cắt giảm khí thải độc hại ra môi trường, đồng thời giảm sự lệ thuộc vào nguồn nhiên liệu hoá thạch. Bên cạnh đó, các nhà sản xuất ô tô cũng đầu tư mạnh hơn vào công nghệ này.
Hiện nay, công nghệ xe xanh phổ biến và có tính ứng dụng cao nhất là xe hybrid (lai) truyền thống. Loại xe này không đòi hỏi nhiều sự đầu tư về cơ sở hạ tầng như xây các trạm sạc điện, trạm năng lượng thay thế giống xe chạy điện (EV), xe hybrid sạc điện (PHEV) hay xe chạy pin nhiên liệu...
Xe hybrid (xe lai) và lợi ích của xe hybrid
Xe lai - hybrid (HV) là loại xe vận hành bằng hệ thống truyền lực có ít nhất hai nguồn chuyển đổi năng lượng khác nhau và hai hệ thống lưu trữ năng lượng khác nhau (trên xe).
Loại xe hybrid phổ biến nhất hiện nay kết hợp hai nguồn năng lượng xăng và điện. Các xe hybrid đảm bảo tính năng vận hành không thua kém xe động cơ xăng thuần tuý bằng việc kết hợp lợi ích của động cơ xăng và mô-tơ điện song vẫn đảm bảo tính thân thiện môi trường.
Xe hybrid không phát thải bất kỳ lượng CO2 nào khi chỉ chạy bằng điện. Nếu kết hợp với động cơ xăng, xe hybrid thải ra lượng khí NOx và CO2 thấp hơn nhiều so với xe động cơ đốt trong thông thường (xe chạy xăng và diesel thuần tuý).
Xe hybrid có thể tiết kiệm xăng hơn xe truyền thống từ 1,5 đến 2 lần với sự hỗ trợ của mô-tơ điện khi tải thấp và tốc độ ổn định. Điển hình như xe Prius của Toyota chỉ tiêu thụ 3,5 lít xăng cho 100 km, trong khi đó xe động cơ xăng thông thường loại 1.5L tiêu thụ 7 lít xăng cho 100 km.
Toyota tiên phong trong lĩnh vực xe hybrid ở tất cả các phân khúc
Nhà sản xuất ô tô Nhật Bản Toyota tiên phong trong lĩnh vực xe hybrid, với sự góp mặt ở tất cả các phân khúc, từ những xe du lịch cỡ nhỏ cho đến xe thương mại. Tính tới hết tháng 1/2017, luỹ kế doanh số xe hybrid của Toyota đã vượt mốc 10 triệu chiếc trên toàn cầu. Đây là minh chứng rõ ràng nhất cho tính ưu việt của công nghệ này.
Theo tính toán của Toyota, việc sử dụng xe hybrid của hãng thay cho các loại xe động cơ xăng truyền thống cùng kích cỡ và tính năng vận hành trong suốt 20 năm qua đã giúp giảm gần 77 triệu tấn khí thải CO2 ra môi trường, đồng thời tiết kiệm gần 29 tỉ lít xăng.
Dù có chính sách ưu đãi song chưa nhiều xe xanh về Việt Nam
Nhận thấy được những lợi ích xe thân thiện với môi trường nói chung và xe hybrid nói riêng mang lại cho môi trường, chính phủ nhiều nước đã đưa ra những quy định và chính sách nhằm thúc đẩy sự phát triển của loại xe này. Cụ thể, một mặt tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích các nhà sản xuất ô tô đầu tư vào công nghệ; một mặt thúc đẩy người tiêu dùng tiếp cận loại xe này.
Pháp áp dụng chính sách giảm 50% phí đăng kí cho xe hybrid, xe sử dụng pin nhiên liệu và xe sử dụng khí gas hóa lỏng. Thành phố Bozen ở Italy giảm thuế đường bộ cho xe hybrid trong thời gian 3 năm. Tại khu vực châu Á, những chủ xe hybrid ở Hàn Quốc được hưởng nhiều ưu đãi thuế khi mua xe, giảm 50% thuế đường và mức phí bảo hiểm thấp hơn so với những người mua xe thông thường. Tại Thái Lan, xe hybrid 10 chỗ chỉ chịu mức thuế nội địa là 10% với dung tích động cơ không vượt quá 3.000cc, trong khi đó mức áp dụng với các dòng xe cùng loại là 30-40%...
Việt Nam hiện đã nhận thức được về tầm quan trọng của việc phải có những chính sách ưu đãi dành cho xe thân thiện với môi trường (xe xanh). Điều đó thể hiện ở việc ban hành những quy định và mức thuế tiêu thụ đặc biệt có lợi cho loại xe này.
Chưa có nhiều xe xanh tại thị trường Việt
Thực tế, đến nay vẫn chưa có mẫu xe thân thiện với môi trường nào được hưởng các chính sách đó. Sở dĩ vậy bởi Bộ Tài chính chỉ coi xe sử dụng năng lượng điện kết hợp với xăng, có hệ thống nạp điện ở ngoài là xe thân thiện môi trường (xe xanh). Có nghĩa, xe hybrid truyền thống, với hệ thống chuyển đổi từ xăng sang điện, không được thừa nhận là xe xanh và không nằm trong diện được áp dụng mức thuế TTĐB ưu đãi thấp hơn 20% so với xe thông thường cùng chỗ ngồi (theo luật thuế TTĐB năm 2016).
Theo các nhà nghiên cứu, đây là một bất cập trong chính sách ưu đãi dành cho xe thân thiện môi trường, bởi xe có hệ thống sạc điện ngoài (xe hybrid sạc điện - PHEV, xe chạy điện hoàn toàn...) hiện chưa phù hợp với hạ tầng giao thông Việt Nam, đòi hỏi sự đầu tư lớn để xây dựng hệ thống trạm sạc điện cho xe.
Xe hybrid truyền thống tạo ra năng lượng điện từ máy phát động cơ xăng làm việc thông qua động cơ đốt trong và năng lượng thu hồi (xe xuống dốc, phanh, xe dừng và động cơ đốt trong hoạt động sinh ra điện).
Trước thực trạng trên, các cơ quan chức năng cần có những hướng dẫn cụ thể hơn để doanh nghiệp ô tô và người tiêu dùng thực sự được hưởng lợi từ các quy định hay mức thuế này. Theo đó có thể tạo ra sự chuyển dịch trên thị trường ô tô, hoà nhập với xu hướng chung của thị trường thế giới.
Nguồn: cafeauto.vn